การพัฒนาความฉลาดรู้ด้านสุขภาพของผู้ป่วยไตวายเรื้อรัง
บทคัดย่อ :
การวิจัยนี้เป็นแบบผสมวิธีโดยแบ่งการศึกษาออกเป็น 2 ขั้นตอน ได้แก่ ขั้นตอนที่ 1 การวิจัยเชิงคุณภาพมีวัตถุประสงค์เพื่อศึกษาบริบทที่ส่งเสริมให้ผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังใส่ใจดูแลสุขภาพตนเองเพื่อการชะลอไต และขั้นตอนที่ 2 การวิจัยเชิงปริมาณ มีวัตถุประสงค์ เพื่อสำรวจความรอบรู้ด้านสุขภาพ ภาวะสุขภาพ และศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างความรอบรู้ด้านสุขภาพกับภาวะสุขภาพของผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง ประชากรและกลุ่มตัวอย่างเป็นผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังระยะ 3b – ระยะ 4 ที่มีภูมิลำเนาอยู่ในพื้นที่ 6 ภาคตามเขตการปกครอง คัดเลือกจังหวัดตัวแทนภาคโดยการสุ่มอย่างง่าย ภาคละ 2 จังหวัด รวมทั้งหมด 12 จังหวัด กลุ่มตัวอย่างขั้นตอนที่ 1 คัดเลือกโดยรับสมัครผู้ที่มีคุณสมบัติตรงตามเกณฑ์ที่กำหนดภาคละ 15 คน รวม 90 คน เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย ประกอบด้วย ผู้วิจัย แบบบันทึกข้อมูลส่วนบุคคล แนวคําถามในการสัมภาษณ์ เครื่องบันทึกเสียง และแบบบันทึกภาคสนาม เก็บรวบรวมข้อมูลโดย การสัมภาษณ์เชิงลึก การสังเกต และการสะท้อนคิดเพื่อค้นหาบริบทที่ส่งเสริมให้ผู้ป่วย
โรคไตเรื้อรังใส่ใจดูแลสุขภาพตนเองเพื่อการชะลอไต ส่วนกลุ่มตัวอย่างขั้นตอนที่ 2 คัดเลือกโดย
การรับสมัครผู้ที่มีคุณสมบัติตามเกณฑ์ที่กำหนด จังหวัดละ 100 คน รวมทั้งหมด 1,200 คน เครื่องมือที่ใช้ เป็นแบบสอบถามเกี่ยวกับความรอบรู้ด้านสุขภาพและภาวะสุขภาพของผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง ตรวจสอบคุณภาพเครื่องมือโดยผู้ทรงคุณวุฒิจำนวน 5 ท่าน และนำไปทดลองใช้ มีค่าความเชื่อมั่น .93ผลการวิจัย มีดังนี้
1. บริบทที่ส่งเสริมให้ผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังใส่ใจดูแลสุขภาพตนเองเพื่อการชะลอไตมี 7 ประการคือ (1.1) การมีข้อมูลด้านสุขภาพเพียงพอ (1.2) ความรู้สึกมีคุณค่าในตนเอง (1.3) การเข้าถึงบริการได้ง่าย ใกล้บ้าน (1.4) ความเชื่อมั่นในแพทย์และพยาบาลผู้ให้บริการ (1.5) การสนับสนุนจากครอบครัว (1.6) การมีที่ยึดเหนี่ยวทางจิตใจ/ช่องทางผ่อนคลายความเครียด และ (1.7) การมีเป้าหมายในชีวิต
2. ความรอบรู้ด้านสุขภาพของผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังโดยรวมอยู่ในระดับปานกลาง(M = 57, SD = 16.82) เมื่อพิจารณาเป็นรายด้าน พบว่าอยู่ในระดับปานกลาง 5 ด้าน คือด้านความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับสุขภาพ (M = 6.34, SD = 1.93), ด้านการเข้าถึงข้อมูลสุขภาพ
(M = 22.06, SD = 5.68), ด้านการประเมินข้อมูลสุขภาพ (M = 18.01, SD = 5.43), ด้านการสื่อสารข้อมูลสุขภาพ (M = 22.67, SD = 3.29), และด้านการจัดการตนเองด้านสุขภาพ (M = 19.58,SD = 3.12) ส่วนอีก 1 ด้าน คือ ด้านการรู้เท่าทันสื่อสุขภาพ อยู่ในระดับต่ำ (M = 14.90, SD = 3.09)
3. ภาวะสุขภาพตามการรายงานตนเองของผู้ป่วยโรคไตเรื้อรังโดยรวมอยู่ในระดับดี (M = 3.69, SD = 1.07) เมื่อพิจารณารายด้าน พบว่าอยู่ในระดับดี 3 ด้าน คือ ด้านจิตวิญญาณ (M = 4.08, SD = .76), ด้านจิตใจ/อารมณ์ (M = 3.78, SD = 1.04), และด้านร่างกาย (M = 366, SD = 1.18) ส่วนด้านสังคม อยู่ในระดับปานกลาง (M = 3.24, SD = 1.05)
4. ความรอบรู้ด้านสุขภาพมีความสัมพันธ์ทางบวกในระดับปานกลางกับภาวะสุขภาพของผู้ป่วยโรคไตเรื้อรัง (r = .410)
คำสำคัญ ความรอบรู้ด้านสุขภาพ โรคไตเรื้อรัง การชะลอภาวะไตเสื่อม
ไฟล์แนบ
ไม่พบไฟล์แนบ
กลับไปหน้างานวิจัย |