ระบบบริการสุขภาพด้านการส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่และ การดูแลเด็กปฐมวัยในหน่วยบริการปฐมภูมิ
บทคัดย่อ :
ระบบบริการสุขภาพด้านการส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่และการดูแลเด็กปฐมวัยในหน่วยบริการปฐมภูมิ
Health Service System of Breastfeeding Promotion
and Early Childhood Care in Primary Care Unit
เนตรรัชนี กมลรัตนานันท์1 อารียา เตชะไมตรีจิตต์1* อันธิฌา สายบุญศรี1 และพีรยุทธ รัตนเสลานนท์2
คณะพยาบาลศาสตร์ มหาวิทยาลัยสวนดุสิต1 สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดสุพรรณบุรี2
บทคัดย่อ
งานวิจัยแบบผสมผสานแบบคู่ขนานนี้มีวัตถุประสงค์ เพื่อสำรวจระบบบริการ การส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่และการดูแลเด็กปฐมวัยในหน่วยบริการปฐมภูมิแห่งหนี่ง ในเขตสุขภาพที่ 5 การเก็บรวบรวมข้อมูลด้วยแบบสอบถามมาตรประมาณค่า 5 ระดับ 12 ข้อ สำหรับสำรวจระบบบริการ 5 ด้าน ได้แก่ 1) การเข้าถึงบริการ 2) ระบบสนับสนุนบริการ 3) สมรรถนะของผู้ให้บริการ 4) การให้บริการต่อเนื่อง และ5) ผลลัพธ์จากบริการ และแบบสอบถามปลายเปิด การสัมภาษณ์เชิงลึก และการทบทวนวรรณกรรม ตัวอย่างด้านนมแม่ คือ 1) เจ้าหน้าที่หน่วยบริการปฐมภูมิ (n=1) 2) อาสาสมัครประจำหมู่บ้าน (อสม.) สุ่มอย่างง่าย วิเคราะห์อำนาจ (n=120) 3) มารดาหลังคลอดมีบุตร 0-6 เดือน (n= 43) สุ่มอย่างง่าย จาก 30% ของประชากร ตัวอย่างด้านเด็กปฐมวัย คือ 1) เจ้าหน้าที่หน่วยบริการปฐมภูมิ (n=1) 2) อสม.
ใช้ตัวอย่างเดิม 3) ครูประจำศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก (N=17) เลือกแบบเจาะจง 4) ผู้ปกครองเด็กปฐมวัย วิเคราะห์อำนาจ และสุ่มอย่างง่าย (n=118) วิเคราะห์ข้อมูลด้วยความถี่ ร้อยละ ค่าเฉลี่ย และส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน ตรวจสอบแบบสามเส้าด้านวิธีการ และวิเคราะห์เชิงเนื้อหา ผลการสำรวจระบบบริการ 5 ด้านในการส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ในทุกตัวอย่างอยู่ในระดับดีถึงดีมาก ยกเว้นเจ้าหน้าที่หน่วยบริการปฐมภูมิประเมินในระดับปานกลางถึงดี เจ้าหน้าที่หน่วยบริการปฐมภูมิ และอสม. ได้รับต้องการการพัฒนาความรู้ และทักษะด้านนมแม่เนื่องจากไม่ได้รับการอบรมในระยะ 3 ปี ผลการสำรวจระบบบริการ 5 ด้านในการดูแลเด็กปฐมวัยอยู่ในระดับดีถึงดีมาก โดยเจ้าหน้าที่หน่วยบริการปฐมภูมิ และอสม. ได้รับการพัฒนาตนเองด้านเด็กปฐมวัยอย่างต่อเนื่อง แต่ยังพบปัญหาการสื่อสาร ผลจากการระบาดของโรค โควิด-19 ทำให้การเข้าถึงบริการ และการให้บริการต่อเนื่องได้รับผลกระทบทั้งในด้านการส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่และการดูแลเด็กปฐมวัย
คำสำคัญ: การส่งเสริมการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ การดูแลเด็กปฐมวัย ระบบบริการสุขภาพ หน่วยบริการปฐมภูมิ
Abstract
This study adopted a mixed method approach: convergent design, survey a health care system of breastfeeding and early childhood care in a primary healthcare unit in a province of health region 5.Data collected by 12-item questionnaires with 5-point scale to assess 5 elements of healthcare system 1) service access 2) health service support systems 3) provider competencies 4) continuous service delivery 5) service outcome, and the open-ended questions, in-depth interview, and literature review. The study of breastfeeding, samples were: 1) primary healthcare worker (n=1), 2) village health volunteers (VHV) were randomly chosen (n=120) 3) postpartum mothers with newborns up to 6 months (n=43) were 30 % randomly. The study samples of early childhood care were: 1) primary healthcare worker (n=1) 2) VHV (n=120) 3) child development center teacher (N=17) 4) child’s parents (N=118). The data were analyzed by using frequency, percentage, mean, standard deviation, and content analysis and triangulation validation for data content. The results of the breastfeeding study, the 5 elements of health care system were rated in high to highest level and moderate to high level in primary healthcare worker. The primary healthcare worker and VHV had continuous childcare education, but still had communication problems. Pandemic of Covid-19 had negative effects on service access and continuous service both in breastfeeding promotion and childcare.
Keyword: Breastfeeding Promotion, Early Childhood Care, Health Care System, Primary Health Care Unit
ไฟล์แนบ
| กลับไปหน้างานวิจัย |